W październiku 2023 roku nadchodzi istotny moment dla każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej. Data 15 października zaznaczona jest w kalendarzach jako dzień, w którym to Polacy podejmą decyzję, na kogo oddać swój głos w wyborach parlamentarnych. Ten ważny dla demokracji dzień oznacza rozpoczęcie procesu wyborczego, w którym społeczeństwo będzie miało możliwość wyboru przedstawicieli do Sejmu i Senatu. O godzinie 7 rano zostaną otwarte lokale wyborcze, które będą przyjmować głosy do godziny 21, zapewniając tym samym dostępność wyborów dla każdego obywatela.

Tradycyjnie, wyborcy oddają swoje głosy w swoich okręgach wyborczych. Jednak życie często stawia nas w różnych miejscach, a 15 października możemy znajdować się poza swoim miejscem zamieszkania. Dlatego ważne jest, abyśmy byli przygotowani na tę sytuację i wiedzieli, jak w prosty sposób zmienić lokal głosowania, aby nasz głos mógł być uwzględniony w tych istotnych dla naszych społeczności wyborach. Warto poznać procedury zmiany miejsca głosowania i zatroszczyć się o udział w demokratycznym procesie wyborczym, nawet jeśli nasze otoczenie życiowe uległo zmianie.

Dlaczego zmiana miejsca głosowania może być konieczna?

Sytuacje, w których musisz zmienić miejsce głosowania, mogą być różne. Chciałbyś głosować w gminie, w której obecnie przebywasz, a nie tam, gdzie masz meldunek stały? Czy może znajdujesz się poza miejscem zamieszkania w dniu wyborów? Przykłady takich sytuacji to wyjazdy, delegacje czy studenci. Dowiedz się, jak skutecznie poradzić sobie z tym wyzwaniem – wystarczy złożyć wniosek o zmianę miejsca głosowania.

Warunki umożliwiające zmianę lokalu wyborczego

Jeśli w dniu głosowania przebywasz w gminie różnej niż ta, gdzie masz meldunek, masz możliwość zmiany lokalu wyborczego. Warto zaznaczyć, że osoby niepełnoletnie, ubezwłasnowolnione lub pozbawione praw wyborczych przez sąd lub Trybunał Stanu nie mogą skorzystać z tej opcji. Sprawdź, jak spełnić warunki i dokonać zmiany miejsca głosowania.

Jak i kiedy złożyć deklarację zmiany miejsca głosowania?

Możesz to zrobić online lub osobiście w urzędzie.

Dokumenty potrzebne do złożenia deklaracji papierowej i online

W przypadku składania wniosku o zmianę miejsca głosowania w wyborach w formie papierowej, w urzędzie, musisz przygotować następujące dokumenty: dokument tożsamości – dowód osobisty, e-dowód lub paszport; papierowy wniosek o zmianę miejsca głosowania, w którym wpisujesz swoje nazwisko, imię (lub imiona), obywatelstwo, numer PESEL i adres, pod którym będziesz przebywać w dniu wyborów. Po złożeniu wniosku w urzędzie, od ręki dostaniesz zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Jeśli wybierasz zmianę online, przygotuj: login i hasło do swojego profilu zaufanego, telefon komórkowy lub dane do innego sposobu logowania na profil zaufany, np. e-dowód. Na stronie https://www.gov.pl/web/gov/zmien-miejsce-glosowania kliknij przycisk „Złóż wniosek”, zaloguj się swoim profilem zaufanym, a następnie podaj adres, pod którym będziesz przebywać w dniu wyborów. Sprawdź na koniec wniosek i podpisz go elektronicznie. Otrzymasz potwierdzenie złożenia wniosku na swoją skrzynkę ePUAP.

To ważne
Wniosek o zmianę miejsca, w którym będziesz głosować, możesz też złożyć w formie papierowej w urzędzie gminy, gdzie zamierzasz przebywać w dniu wyborów.
Dokumenty potrzebne do złożenia deklaracji
W przypadku składania wniosku o zmianę miejsca głosowania w wyborach w formie papierowej, w urzędzie, musisz przygotować następujące dokumenty: dokument tożsamości – dowód osobisty, e-dowód lub paszport; papierowy wniosek o zmianę miejsca głosowania, w którym wpisujesz swoje nazwisko, imię (lub imiona), obywatelstwo, numer PESEL i adres, pod którym będziesz przebywać w dniu wyborów. Po złożeniu wniosku w urzędzie, od ręki dostaniesz zaświadczenie o zmianie miejsca głosowania.

Kiedy powinna być dokonana zmiana miejsca głosowania?

Najwcześniej na 44 dni przed dniem wyborów, ale nie później niż 3 dni przed nim. Obecnie w 2023 roku zaświadczenia o głosowaniu poza okręgiem wyborczym, w którym ma się stałe miejsce zamieszkania, wydawane są w urzędach gminy od 1 września do 12 października.

Ważne informacje o zmianie miejsca głosowania

  • Zmiana miejsca głosowania nie wyłącza Cię trwale z listy wyborców w miejscu zamieszkania.
  • Możesz oddać głos w innym miejscu wyłącznie podczas wyborów i referendum 15 października 2023 roku.
  • Dopisanie do spisu wyborców w danej komisji jest dokonywane jednorazowo. W kolejnych wyborach możesz głosować w swoim obwodzie.

Jeśli nie jesteś pewien, gdzie będziesz przebywać w dniu wyborów, zaleca się wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania, które umożliwi Ci głosowanie w dowolnej komisji w Polsce.

Wyborca niepełnosprawny oraz wyborca, który najpóźniej w dniu głosowania ukończył 60 lat,
a jest ujęty w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania w danej gminie ma prawo do uzyskiwania informacji, oczywiście na swój wniosek,  od wójta (burmistrza, prezydenta miasta) telefonicznie lub w drukowanych materiałach informacyjnych, w tym w formie elektronicznej o:

– terminie wyborów oraz godzinach głosowania;

– właściwym dla siebie okręgu wyborczym i obwodzie głosowania;

– lokalach obwodowych komisji wyborczych znajdujących się najbliżej jego miejsca zamieszkania, w tym o lokalach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych;

– warunkach ujęcia wyborcy w spisie wyborców w obwodzie głosowania, w którym znajduje się lokal obwodowej komisji wyborczej dostosowany do potrzeb wyborców niepełnosprawnych;

– warunkach bezpłatnego transportu do i z lokalu wyborczego;

– komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych listach kandydatów i kandydatach;

– warunkach oraz formach głosowania.

Prawo do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i powrotu do miejsca zamieszkania

Wyborcy niepełnosprawni o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o: całkowitej niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji lub zaliczeniu do I i II grupy inwalidów, a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny oraz wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat, mają prawo do bezpłatnego transportu z:

– miejsca zamieszkania, pod którym dany wyborca ujęty jest w spisie wyborców, albo miejsca podanego we wniosku o zmianę miejsca głosowania, do lokalu wyborczego właściwego dla obwodu głosowania, w którego spisie wyborców ujęty jest ten wyborca;

– miejsca pobytu do najbliższego lokalu wyborczego w dniu głosowania, w przypadku wyborcy posiadającego zaświadczenie o prawie do głosowania;

– lokalu wyborczego, do miejsca, w którym dany wyborca rozpoczął podróż.

Transport do lokalu i transport powrotny zapewnia wójt (burmistrz, prezydent miasta), gminy w której w dniu wyborów nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski. Zamiar skorzystania z prawa do transportu do lokalu lub transportu powrotnego powinien zostać zgłoszony przez wyborcę właściwemu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) najpóźniej w 13. dniu przed dniem wyborów. Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie lub w formie elektronicznej.

Wyborcę, który zgłosił zamiar skorzystania z prawa transportu do lokalu, wójt (burmistrz, prezydent miasta) informuje o godzinie transportu do lokalu w dniu głosowania, najpóźniej w trzecim dniu przed dniem głosowania. Wyborca, który zgłosił zamiar skorzystania z prawa do transportu do lokalu lub transportu powrotnego, może wycofać swoje zgłoszenie albo zrezygnować tylko z transportu powrotnego nie później niż na dwa dni przed dniem głosowania.

Prawo do głosowania korespondencyjnego

Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu, w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego o: całkowitej niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, zaliczeniu do I lub II grupy inwalidów, a także osoby о stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.

Głosować korespondencyjnie mogą również wyborcy: podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych; którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat.

Głosować korespondencyjnie można tylko w kraju.

Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien zostać zgłoszony przez wyborcę komisarzowi wyborczemu najpóźniej w 13. dniu przed dniem wyborów.

Wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych może zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego najpóźniej w piątym dniu przed dniem wyborów. Natomiast wyborca, który rozpocznie podleganie obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych po tym terminie, może zgłosić ten zamiar najpóźniej w drugim dniu przed dniem wyborów. Wyborca głosujący korespondencyjnie będzie ujęty w spisie wyborców w obwodzie głosowania właściwym dla jego stałego miejsca zamieszkania (zgodnie z adresem ujęcia w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania).

Wyborca, nie później niż szóstego dnia przed dniem wyborów, otrzyma pakiet wyborczy, który zostanie doręczony przez przedstawiciela Poczty Polskiej wyłącznie do rąk własnych wyborcy, po okazaniu dokumentu potwierdzającego tożsamość i pisemnym pokwitowaniu odbioru.

Wyborca podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych, otrzyma pakiet wyborczy nie później niż drugiego. dnia przed dniem wyborów. Głosować korespondencyjne nie mogą wyborcy umieszczeni w spisach wyborców w: obwodach głosowania utworzonych w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych, aresztach śledczych i domach studenckich, a także wyborcy, którzy udzielili pełnomocnictwa do głosowania. Głosowanie korespondencyjne jest również wyłączone w przypadku głosowania w obwodach głosowania utworzonych za granicą i na polskich statkach morskich.

Prawo do głosowania przez pełnomocnika

Ta sama grupa osób (z wyjątkiem pozostających w izolacji lub kwarantannie), która ma prawo do głosowania korespondencyjnego może też głosować przez pełnomocnika.

Pełnomocnikiem może być osoba posiadająca prawo wybierania. Nie może nim być: osoba wchodząca w skład komisji obwodowej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania; mąż zaufania; obserwator społeczny; osoba kandydująca w wyborach.

Pełnomocnictwo można przyjąć: tylko od jednej osoby lub od dwóch osób, jeżeli co najmniej jedną z nich jest wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn, córka, wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.

Pełnomocnictwa udziela się przed wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) lub przed innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania.

W celu sporządzenia aktu pełnomocnictwa wyborca składa wniosek do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, w której jest ujęty w Centralnym Rejestrze Wyborców w stałym obwodzie głosowania.

Wniosek należy złożyć najpóźniej w dziewiątym dniu przed dniem wyborów.

Wyborca ma prawo cofnięcia udzielonego pełnomocnictwa. Cofnięcie pełnomocnictwa następuje przez: złożenie najpóźniej na dwa dni przed dniem wyborów stosownego oświadczenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) gminy, w której sporządzono akt pełnomocnictwa. Oświadczenie należy złożyć w godzinach pracy urzędu gminy.

Oświadczenie można też doręczyć właściwej obwodowej komisji wyborczej w dniu głosowania w godzinach od 7:00 do 21:00, pod warunkiem, że pełnomocnik jeszcze nie oddał głosu.

Kiedy nie można zmienić miejsca głosowania w wyborach?

    • Nie ma możliwości zmiany miejsca głosowania w wyborach do organów stanowiących jednostki samorządu terytorialnego i w wyborach wójtów.

Czy zmiana miejsca głosowania jest płatna?

    • Nie, usługa zmiany miejsca głosowania jest bezpłatna.

Jak głosować za granicą?

    • Osoby przebywające za granicą mogą dopisać się do spisu wyborców w miejscu pobytu lub głosować na podstawie zaświadczenia o prawie do głosowania.

Dzięki temu przewodnikowi będziesz wiedział, jak skutecznie zagłosować, nawet jeśli znajdziesz się w innym miejscu niż zwykle w dniu wyborów.

Pamiętaj, każdy głos się liczy !

 

Redakcja
Źródło:Informacje o głosowaniu